ارزشیابی مشاغل با متدلوژی IPE شرکت مرسر

شركت مرسر (Mercer) با 70 سال قدمت، 21000 كارمند و 28000 مشتری در سراسر دنيا،‌ يكی از بزرگان خدمات مشاوره در حوزه مديريت سرمایه های انسانی است. یکی از متدولوژی های معتبر و در عین حال ساده و کاربردی که در طراحی سیستم جبران خدمت مورد استفاده قرار می گیرد، مدل 3P شرکت مرسر (Mercer)  است. این مدل از سه المان اصلی تشکیل یافته است:

  • پرداخت بر اساس پست یا شغل (Position)
  • پرداخت بر اساس فرد یا شاغل (Person)
  • پرداخت بر اساس عملکرد (Performance)

بر اساس این متدولوژی، برای تعیین حقوق پایه می بایست ابتدا ارزش نسبی پست نسبت به سایر پست های سازمانی و ارزش تقریبی آن در بازار مشخص شود. سپس شایستگی فردی که در پست قرار گرفته مورد ارزیابی قرار می گیرد. در نهایت حقوق پایه فرد با بررسی میزان تطابق فرد با پست محاسبه می شود. بنابراین برای محاسبه حقوق پایه مبتنی بر شایستگی، دو فاز اصلی پروژه عبارتند از:

  • ارزشیابی پست های سازمانی، گرید بندی پست ها و طراحی ساختار پرداخت مبتنی بر بازار
  • ارزیابی شایستگی های کارکنان و تعیین میزان تطابق فرد با پست

 

فاز اول: ارزشیابی پست های سازمانی با متدلوژی IPE

این فاز طی سه مرحله اصلی صورت می گیرد:

 

مرحله 1. تعیین زنجیره ارزش شرکت: در این مرحله با توجه به محصول محور بودن یا خدمت محور بودن سازمان، زنجیره ارزش مناسب تعیین و امتیازات مربوط به آن محاسبه می شود. این امتیاز برای تعیین امتیاز اندازه شرکت مورد استفاده قرار می گیرد:

مرحله 2. تعیین اندازه شرکت: امتیاز اندازه شرکت با توجه به امتیاز زنجیره ارزش، میزان درآمد و تعداد کارکنان آن تعیین می شود. امتیاز همه پست های سازمانی تحت تاثیر این امتیاز قرار دارد. به عبارت دیگر، یک پست در دو شرکت متفاوت با اندازه های متفاوت، امتیازهای متفاوتی خواهند داشت:

مرحله 3. ارزشیابی مشاغل: برای تعیین ارزش هر شغل و محاسبه امتیاز آن از پنج عامل کلی یا دوازده عامل جزئی استفاده می شود:

 

برای هر یک از پنج عامل اصلی، یک ماتریس دو بعدی وجود دارد که به تعریف آن عامل و ابعاد تشکیل دهنده آن می پردازد.  مزیت این ماتریس ها این است که ضمن مشخص نمودن شاخص های ارزشیابی پست، امکان توافق نظر در خصوص امتیاز یک پست در مقایسه با سایر پست های سازمانی را فراهم می سازد. ساده بودن این ماتریس ها، مزیت دیگری است که موجب سهولت و بالا رفتن سرعت محاسبه امتیازها می شود. 

 

 

در هر ماتریس، پس از پیدا نمودن جایگاه پست و تطابق آن با تعاریف ماتریس، امکان محاسبه امتیاز کمی در آن عامل فراهم می شود. بنابراین پست مورد نظر در هر یک از عوامل پنجگانه، امتیاز کسب می کند و از جمع این امتیازها، امتیاز کل پست محاسبه می شود:

 

در این روش، حداقل امتیاز یک پست 26 و حداکثر آن 1225 خواهد بود که تابع اندازه هر سازمان است. شرکت مرسر این رنج را به فواصل 24 امتیازی تقسیم بندی نموده و به این ترتیب 48 کلاس شغلی یا Position Class را تعریف نموده است. پست هایی که بواسطه امتیاز نهایی شان در یک کلاس شغلی قرار می گیرند، در حد و اندازه هم در نظر گرفته می شوند. بدین ترتیب زیر بنای لازم برای گرید بندی مشاغل نیز به سادگی فراهم می گردد:

 

پس ازمشخص شدن تعداد کلاس های شغلی در هر شرکت، نوبت به تحلیل داده های حقوق پایه پست های موجود در هر کلاس شغلی در بازار می رسد. برای این منظور، به کمک نمونه گیری ها و تحلیل های آماری در بازار، ساختار پرداخت رقابتی برای گریدها یا کلاس هاس شغلی شکل گرفته طراحی می گردد. در واقع حاصل کار تعیین مینیمم پرداخت، میانه پرداخت و ماکزیمم پرداخت در هر گرید یا کلاس شغلی خواهد بود.

 

فاز دوم: ارزیابی شایستگی ها 

در این فاز نوبت به ارزیابی فرد می رسد. سامانه آنلاین ارزیابی شایستگی ها، امکان ارزیابی 9 شایستگی مدل IPE را فراهم نموده است. برای این منظور ابتدا سناریو ارزیابی شایستگی طراحی و در سیستم بارگذاری می شود. در ساده ترین حالت، مدیران مستقیم به عنوان ارزیاب و مدیران واحد ها به عنوان تایید کننده نمرات ارزیابی انتخاب می شوند. (امکان خود ارزیابی یا اضافه نمودن ارزیاب های دیگر نیز وجود دارد):

 

ارزیابان و تایید کنندگان با دریافت نام کاربری و رمز عبور وارد سامانه شده و لیست نفرات خود را مشاهده و نسبت به پر کردن فرم ارزیابی اقدام می نمایند. شایستگی های 9 گانه دارای سطح بلوغ هستند و ارزیاب می تواند ضمن مشاهده امتیازهای شغل، با انتخاب سطح بلوغ شایستگی ها در فرد مورد نظر، فاصله فرد از شغل را به صورت کیفی و کمی مشخص نماید. 

 

 

پس از تحلیل آماری داده ها و حذف امتیازهای پرت، هر فرد نیز یک امتیاز نهایی (Person Point) و کلاس فردی (Person Class) پیدا می کند و می توان فاصله دقیق فرد از شغل را مشخص نمود. 

 

با مشخص شدن امتیاز و کلاس نهایی فرد و با توجه به ساختار پرداخت طراحی شده، عدد دقیق حقوق مبتنی بر شایستگی قابل محاسبه خواهد بود. همچنین چنانچه فرد در کلاس بالاتر از شغل قرار گرفته باشد نشان دهنده پتانسیل پیشرفت افقی یا ارتقا به پست بالاتر است و چنانچه در کلاس پایین ترین قرار گرفته باشد، امکان طراحی برنامه های آموزش و توسعه برای کاهش شکاف فرد و پست فراهم می شود. همچنین امکان ارزیابی نیروهای جدید به همین روش نیز وجود دارد. برای این منظور مصاحبه های مبتنی بر شایستگی و کانون ارزیابی قابل برگزاری است. بنابراین فرآیندهای ارتقا، آموزش و توسعه و جذب و استخدام نیز می توانند از نتایج بدست آمده، ورودی دریافت نمایند.

 

 

برخی از سوابق اجرای مدل 3P و IPE مرسر: 

 

برخی از تقدیرنامه ها:

 

 

تاییدیه و تصویب مدل جبران خدمت شرکت مبین نت در وزارت کار:

 

 

 

 

 

 

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص پیاده سازی مدل ارزشیابی مرسر و برگزاری دوره آموزشی آن با ما در تماس باشید:

 

دوره آموزشی ارزشیابی مشاغل با مدل IPE مرسر

 

 

 

 

 

 

 

 

ارزشیابی مشاغل به روش تاورز واتسون (Towers Watson)